Iran Tidak Terkesan dengan Sekatan Amerika Syarikat
TEHRAN, 3 Apr – Sekatan yang dikenakan oleh Amerika Syarikat terhadap Iran menjadi isu penting dalam geopolitik di Timur Tengah. Iran nampaknya tidak terkesan secara signifikan dengan tekanan tersebut. Tindakan ini bukan sahaja memberi impak kepada hubungan diplomatik kedua-dua negara, tetapi juga menimbulkan persoalan tentang keberkesanan sekatan dalam mempengaruhi dasar luar Iran.
Latar Belakang Sekatan Amerika Syarikat
Tekanan ekonomi oleh Amerika Syarikat terhadap Iran bermula sejak Revolusi Islam Iran pada tahun 1979, apabila hubungan antara kedua-dua negara semakin tegang selepas insiden penahanan tebusan di Kedutaan Amerika Syarikat di Tehran. Sebagai tindak balas, Amerika Syarikat mula mengenakan sekatan ekonomi terhadap Iran termasuk pembekuan aset Iran yang berada di bank-bank Amerika Syarikat.
Pada tahun 1995, sekatan ekonomi telah diperluaskan di bawah pentadbiran Presiden Bill Clinton, yang melarang syarikat-syarikat Amerika Syarikat daripada berdagang dengan Iran. Tindakan ini diperketatkan lagi pada tahun 2006 apabila Iran dituduh menjalankan program nuklear yang melanggar peraturan antarabangsa.
Pelaksanaan sekatan semakin agresif di bawah pentadbiran Presiden Donald Trump pada tahun 2018, apabila Amerika Syarikat menarik diri daripada Perjanjian Nuklear Iran (JCPOA) dan mengenakan sekatan ekonomi secara menyeluruh, termasuk terhadap sektor minyak dan perbankan Iran.
Selain itu, pada tahun 2021, pentadbiran Presiden Joe Biden mengekalkan sebahagian besar sekatan yang dikenakan oleh pentadbiran sebelumnya, walaupun terdapat usaha diplomatik untuk menghidupkan kembali JCPOA. Namun, rundingan antara Iran dan kuasa besar dunia masih belum mencapai kata sepakat, menyebabkan tekanan ekonomi terhadap negara itu berterusan hingga ke hari ini.
Keberkesanan Sekatan Ekonomi
Banyak pihak berpendapat bahawa sekatan ini tidak mencapai matlamat yang diinginkan. Iran telah berjaya menyesuaikan ekonominya untuk bertahan walaupun menghadapi tekanan besar daripada pihak luar. Salah satu contoh ialah kemampuan negara itu untuk mengembangkan hubungan perdagangan dengan negara-negara seperti China dan Rusia, yang tidak terikat dengan sekatan Amerika Syarikat.
Selain itu, Iran juga telah mengukuhkan sektor domestik seperti pertanian dan tenaga, serta melaksanakan dasar “perpaduan dalam negeri” untuk mengurangkan kebergantungan pada import. Walaupun sekatan ini memberi kesan kepada inflasi dan kestabilan ekonomi jangka pendek, Iran telah berjaya mencari jalan alternatif untuk mengekalkan kelangsungan ekonominya.
Tambahan pula, negara ini telah mengembangkan penggunaan mata wang alternatif seperti yuan China dan rubel Rusia dalam urusan perdagangan antarabangsa, sekali gus mengurangkan kebergantungan kepada dolar Amerika Syarikat. Usaha ini membolehkan Iran mengelakkan sistem kewangan yang dikawal oleh Amerika Syarikat dan mengekalkan kestabilan ekonomi mereka.
Respons Iran Terhadap Tekanan Antarabangsa
Sebagai sebuah negara yang mempunyai sejarah panjang dalam menghadapi tekanan antarabangsa, Iran tidak mudah tunduk kepada sekatan. Kepimpinan negara ini, khususnya Presiden Ebrahim Raisi, telah menunjukkan komitmen untuk terus mempertahankan kedaulatan tanpa bergantung kepada negara-negara Barat. Iran juga menggunakan pendekatan diplomatik untuk mengurangkan kesan sekatan dengan memanfaatkan hubungan dengan negara-negara di Asia dan Timur Tengah.
Salah satu strategi utama Iran adalah memperkukuhkan kerjasama ekonomi dengan negara-negara yang tidak terlibat dalam sekatan, seperti China dan India. Kerjasama ini melibatkan sektor tenaga, perdagangan, dan pelaburan, yang memberi Iran peluang untuk mengakses pasaran antarabangsa tanpa melalui saluran yang dikuasai oleh Amerika Syarikat.
Selain itu, Iran juga telah meningkatkan kerjasama ketenteraan dengan Rusia, termasuk penjualan dron dan sistem pertahanan yang canggih. Ini bukan sahaja mengukuhkan kedudukan strategik Iran dalam geopolitik serantau tetapi juga meningkatkan hubungan diplomatik antara kedua-dua negara.
Masa Depan Hubungan Iran dengan Amerika Syarikat
Walaupun tekanan ekonomi Amerika Syarikat tetap memberi impak terhadap ekonomi Iran, ia semakin jelas bahawa negara ini tidak akan terkesan secara besar-besaran oleh tindakan tersebut dalam jangka masa panjang. Iran telah membangunkan sistem yang lebih berdaya tahan dan terus mencari cara untuk menyesuaikan diri dengan landskap geopolitik yang berubah.
Di samping itu, Iran tetap berusaha untuk meneruskan dialog dengan kuasa-kuasa besar, walaupun ia tidak berhasrat untuk tunduk sepenuhnya kepada tekanan Amerika Syarikat. Dengan sokongan daripada sekutu-sekutunya, Iran yakin bahawa mereka dapat mengelakkan kesan jangka panjang daripada sekatan yang dikenakan oleh Amerika Syarikat.
Daya Tahan Iran dan Cabaran Global
Walaupun tekanan ekonomi Amerika Syarikat terhadap Iran telah berlangsung selama lebih empat dekad, keberkesanannya dalam mempengaruhi dasar luar negara Iran semakin dipersoalkan. Negara ini terus menunjukkan ketahanan dan kebijaksanaan dalam menghadapi cabaran dengan mengembangkan hubungan dengan negara-negara yang tidak terikat dengan sekatan Amerika Syarikat dan memperkukuhkan ekonomi domestiknya.
Selain itu, usaha Iran untuk mengadaptasi penggunaan mata wang alternatif dan memperkukuhkan kerjasama ketenteraan dengan sekutu strategik seperti Rusia menunjukkan bahawa sekatan ekonomi semata-mata tidak akan melemahkan negara itu. Dengan cara ini, tekanan antarabangsa mungkin tidak akan memberi kesan yang diinginkan oleh Amerika Syarikat dalam mencapai matlamat geopolitiknya.
